Vermeldingen

• is geboren op 27 augustus 1920 te Berlijn (D).
• woont (bij ouder(s)) te Brussel (B) voor 7 maart 1932.
• woont (bij ouder(s)) Atelierstraat (Tilburg) 62w te Tilburg tussen 7 maart en 10 mei 1932.
• woont (bij ouder(s)) Atelierstraat (Tilburg) 62v te Tilburg tussen 10 mei 1932 en 10 januari 1934 - Vernummerd in Atelierstraat 86.
• woont (bij ouder(s)) Atelierstraat (Tilburg) 66 te Tilburg tussen 10 januari 1934 en 16 maart 1937.
• woont (bij ouder(s)) Atelierstraat (Tilburg) 65 te Tilburg tussen 16 maart 1937 en 8 juni 1938.
• woont (bij ouder(s)) Atelierstraat (Tilburg) 66 te Tilburg tussen 8 juni en 25 november 1938.
• Sonja Brisz woont (in welke hoedanigheid is niet vastgelegd) Atelierstraat (Tilburg) 66 te Tilburg voor 25 november 1938 (Volgens Bevolkingsregister Amsterdam).
• Sonja Brisz woont (bij ouder(s)) Sarphatistraat 205 een hoog te Amsterdam na 25 november 1938 - Inschrijving 25-11-1938 uit Tilburg, Atelierstraat 66. Zie ook 4136-B.
• wordt vermeld tussen 1940 en 1945 - Haar dochter Paulette heeft altijd geweten dat er nog meer zat achter het verdriet van haar moeder en dat werd in 1999 duidelijk. Toen nam een dame uit Amerika met de naam Chaja contact op met Paulette, om er achter te komen hoe zij Sonja kon bereiken, want zij wilde haar bedanken. Sonja en Chaja zijn onderwerp geweest van reportages in alle grote Franse dagbladen en op de televisie. In het concentratiekamp was Sonja tewerkgesteld als verpleegster, hoewel dat haar beroep helemaal niet was. Daar ontfermde zij zich over het kind Chaja en ontwikkelde moedergevoelens voor haar. Naderhand werd zij naar een ander kamp overgebracht, maar Chaja bleef achter. In het andere kamp kwam later een kindertransport aan, waarvan Chaja deel uitmaakte en weer ontfermde Sonja zich over haar. Bij de uitwisseling van oorlogsgevangen tegen Duitsers, georganiseerd door het Rode Kruis, werd Sonja naar Zwitserland overgebracht en in vrijheid gesteld. Opnieuw moest Chaja achterblijven. Sonja moet daarover zeer gerouwd hebben en ze heeft altijd gedacht dat Chaja dood was.
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld van 1940 tot 1945 - Greet Troostwijk meldt: op de eerste reünie van de 'Onbekende Kinderen' meldde zich een mevrouw Sturkop, die beweerde dat ze tijdens de oorlog ook bij een van de vele verzorgsters behoorde. Hans van de Broeke heeft een en ander uitgezocht en kwam tot de ontdekking, dat ze met de groep van de Onbekende Kinderen niets van doen had.
• wonende Sarphatistraat 205 te Amsterdam, wordt vermeld op 10 november 1940 te Amsterdam - Verloving Sonja Brisz en H. Verkozen, Sarphatistraat resp. 205 en 209. Geen ontvangdag.
• woont te Amsterdam van 22 januari 1941 tot 29 maart 1951 - Ruijschstraat 13 huis; vanaf 1-6-1943 Ben Viljoenstraat 18 huis, vanaf 15-12-1943 Westerbork Lager; vanaf 4-9-1944 Buitenland (niet aangegeven welk land); Vanaf 14-9-1945 Plantage Middenlaan 48 huis; vanaf 5-9-1946 Eerste JvdHeijdenstraat 123 een hoog. Afgevoerd 29-3-1951 van archiefkaart Henri Verkozen, dus al voor de scheiding.
• wordt vermeld in februari 1941 te Amsterdam - In verband met haar echtgenoot Hans Verkozen: op nummer 209 boven woonde Mozes de Beers, geboren in Amsterdam op 25 juni 1873, overleden Birkenau op 25 januari 1943. Hij was verwant in het gezin van de weduwe Verkozen-de Beers. Gezinshoofd heeft de oorlog overleefd. Twee verwanten hebben de oorlog overleefd. (De weduwe is Jetje de Boers; Mozes de Boers moet haar broer zijn geweest: zie bron 2741-C.
• woont Sarphatistraat 205 een hoog te Amsterdam op 1 februari 1941 - Woont bij ouders en broer. Het gezin woonde op hetzelfde adres als Haim Benjamin Acohen, zwager van Rosette Sturhoofd.
• woont Ruyschstraat 15 huis te Amsterdam rond 1943 - Met haar eerste echtgenoot.
• wordt vermeld tussen 1943 en 1945 - Sonja is in 1943 opgepakt, heeft een jaar in Westerbork gezeten en is daarna naar Theresienstadt gebracht. Daar koos ze instinctief de andere rij dan die welke haar werd aangewezen, naar ze zegt wetende wat haar anders te wachten stond: transport naar de Vernichtungslagers van Auschwitz. Ze is na een jaar 'ondergedoken' verblijf in Theresienstadt gevlucht naar Zwitserland, waar ze na de bevrijding nog zowat een jaar in een interneringskamp heeft gezeten. Ze vraagt me de overlijdensdata van haar ouders en haar broer uit te zoeken, zodat ze kaarsjes kan branden op de jaartijd van hen, in plaats van, zoals nu, op de verjaardagen. Sonja praat met een wat onnaspeurbaar gemengd accent.
• wordt vermeld van 1943 tot 1945 - Uit de tv-documentaire over het boek 'Unbekannte Kinder': Chaja Verveer maakte als Carla v.d. Bergh deel uit van dat transport Unbekannte Kinder. Ze was geboren in augustus 1941. Ze verbleef eerst in het vondelinghuis (ik denk: weeskinderenhuis) in Westerbork. Op 6 september 1944 ging ze op transport naar Bergen-Belsen en daarna naar Theresienstadt. De Chaja van nu kende de basis van haar eigen leven niet meer en had een grote honger om te weten was er allemaal was gebeurd. Er is in de film een fragment over de ontmoeting op het vliegveld Nice, tussen Sonja Sturkop en Chaja. Paulette staat er op te filmen. Chaja geeft het belang ervan aan dat zij Sonja heeft kunnen bedanken voor wat zij heeft gedaan in de oorlog. Sonja is opgepakt in september 1943 en op transport gesteld in september 1944. Twee of drie weken nadat zij was opgepakt kwam Sonja in contact met de Onbekende Kinderen. Chaja kon al spreken en noemde Sonja af en toe mama, dan weer zuster of tante. Ze kon al heel goed duidelijk maken wat zij wilde hebben, maar je ziet dat Sonja het er nog moeilijk mee heeft dat ze dat in die omstandigheden niet kon realiseren. Zij leefden als volwassenen onder grote druk en gaven dat door aan de kinderen. De moeder van Chaja overleefde de oorlog en kende de familie v.d. Bergh; ze vond de naam Carla v.d. Bergh op de lijst van terugkerende kinderen en ze heeft haar aldus teruggevonden. Chaja emigreerde in 1960 naar Israël en in 1972 naar de Verenigde Staten. Zij woont met haar tweede man in Houston, Texas en ze werkt als management consultant voor non-profit organisaties. Ook is zij actief in de Federation of Jewish Child Survivors of the Holocaust. In de documentaire wordt ook dank gezegd aan (de informatie van) Don Stukop.
• wordt vermeld 1944 of 1945 - In de tv-documentaire van NGN producties 'Unbekannte Kinder' d.d. 2 mei 2001 (ik heb de VHS band en het boek) zag ik de naam van Sonja Sturkop en die van haar kinderen Don en Paulette. Paulette heeft de krantenknipsels bewaard, ondanks alles, zegt ze. De liefde van Sonja voor en het verlangen naar Chaja heeft volgens Paulette haar leven bedorven. Als haar moeder in het diepst van haar hart altijd dat verdriet over Chaja heeft gehad, dan vindt zij dat verdrietig voor haar. Zij is blij dat, als Sonja nu nog steeds interesse voor Chaja heeft, des te beter voor haar. Ze vindt alleen dat haar moeder nog steeds niet in de gaten heeft gehad dat zij (Paulette) in goed en kwaad altijd voor haar heeft klaar gestaan, dat zij, toen zij pas acht jaar was, op de grond naast haar bed op een tapijtje heb geslapen en gewaakt dat alles 's nachts goed met haar ging.
• wordt vermeld in 1945 - Sonja vermeldt dat Hans Verkozen de correspondentie met de moeder van Chaja Verveer heeft achtergehouden en dat zij daarom nooit heeft geweten dat Chaja nog leefde. Ze wist ook niet dat Chaja nog familie had.
• wordt vermeld in 1945 in Zwitserland - In Zwitserland aangekomen, vrijgelaten uit het concentratiekamp Theresiënstadt in Bohemen.
• Omtrent Sonja Brisch te Amsterdam wordt een gebeurtenis vermeld op 22 september 1945 te Amsterdam (Middenlaan 48) - Hans Verkozen, de toenmalige echtgenoot van Sonja Brisch, schreef een brief aan de moeder van Chaja Verveer. Chaja maakte deel uit van de groep 'Unbekannte Kinder' (zie Louis Kaas - VII-6 kleinzoon). Hans schrijft dat zijn vrouw en hij haar dochtertje 'Carla' vanaf begin 1944 als pleegkind verzorgd hebben en in Westerbork hadden getracht haar officieel als pleegkind toegewezen te krijgen. Wanneer zij onverhoopt alleen zou blijven bij haar terugkeer in Holland waren zij van plan haar bij hun te houden. Zij hebben veel ups en downs met Carla (Chaja Verveer) meegemaakt. Zij was niet één van de sterktsten, maar de verzorging voor kinderen was onder de abnormale omstandigheden toch nog vrij behoorlijk. Sonja Verkozen-Brisch werkte als verpleegster bij de kinderen en heeft haar dagelijks meegemaakt. Wanneer een van beiden vrij was van hun werk, was Carla bij hen, waar zij ondergebracht waren. Zij hadden alle mogelijke moeite gedaan om haar bij een eerstvolgend transport van hen mee te nemen. De joodse leiding heeft hen in dezen niet voldoende terzijde gestaan en toen zij in september 1944 hoorden dat het allerlaatste transport uit Westerbork zou vertrekken, hebben zij nog een laatste poging gedaan. Het kamp moest door het dichterbij komen van het oorlogstoneel 'geëvacueerd' worden. Slechts 350 personen en een aantal gemengd gehuwden mochten achterblijven. Er zou één transport naar Theresiënstadt en één naar Bergen-Belsen gaan. Dit alles heeft zich in twee dagen afgespeeld. Hans en Sonja Verkozen moesten naar Theresiënstadt. Carla moest naar Bergen-Belsen. Zij zijn toen nog met veel moed naar de S.S. commandant gegaan, die hun dit persoonlijk heeft geweigerd. Zij zijn toen op 5 september 1944 vertrokken en Carla enige dagen later. Na circa twee maanden in Theresiënstadt te zijn, hoorden zij onverwacht dat een klein kindertransport uit Bergen-Belsen in aantocht was. Daar was Carla bij, een niet te herkennen bleekneusje. Ze moest toen in quarantaine want er heerste paratyfus. Bij aankomst heeft Hans haar toch even gesproken en zij herkende ze hem direct. Heel toevallig, kort nadat Carla was aangekomen, kwam zijn vrouw wederom bij haar als verpleegster in het kinderziekenhuis. Direct na Carla's komst in Theresiënstadt heeft Hans er direct werk van gemaakt in de hoop, dat zij haar niet een tweede keer zouden moeten achterlaten. Daarvan kreeg hij toen een schriftelijk bewijs (wat nog in zijn bezit was toen hij deze brief schreef) en Carla zou met een eventueel transport met hen mee mogen, wanneer dit transport volgens menselijke berekening een vrij gunstig transport zou zijn. In februari 1945 deden de dwaaste geruchten de ronde, wat er uiteindelijk op neerkwam, dat 1200 personen naar Zwitserland zouden vertrekken. Ook hiervoor wisten hun 'gastheren' hen aan het twijfelen te brengen, want als je niet meewilde moest je tekenen. Dit laatste vertrouwde men helemaal niet. Zij hebben niet getekend en ze zijn na persoonlijk verschijnen bij de S.S. commandant goedgekeurd om mee naar Zwitserland te gaan. Zij hebben zich toen direct met de leiding in verbinding gesteld. Al hun moeite mocht echter niet baten en Carla moest wederom achterblijven. Een gunstiger transport dan dit is nooit uit Theresiënstadt weggegaan en toch mochten zij haar niet meenemen. Dit alles heeft zich als altijd 's nachts afgespeeld en ons afscheid was midden in de nacht, alsof zij hun eigen kind moesten achterlaten, ontroerend en niet onder woorden te brengen. Zij zijn toen vertrokken en hebben aan verschillende personen opdracht gegeven zich, zoveel als in hun vermogen ligt, om Carla te bekommeren. In 't geheel zijn zij nog 6,5 maand in Zwitserland geweest, zijn daar helemaal opgeknapt en was het geweldig jammer dat Carla hiervan niet kon profiteren. Bij het schrijven van de brief zijn Hans en Sonja alweer pas weken terug in Nederland, zijn als zo velen alles kwijt, hebben bijna niets terug gekregen, maar tonen zich al heel tevreden, dat zij uit die hel levend te voorschijn zijn gekomen. Momenteel hebben zij een kamer voor hen alleen in een repatriëringhuis, waar de leiding alles doet wat in hun vermogen ligt. Hij vraagt hoe het gaat met de uitzakking van Carla's darmpjes, waarvan ze vaak last had. Dokter zei steeds dat dit met de jaren zou vergroeien. Ook met haar neusje had ze nogal last, maar dit is een zeer kleine behandeling. Ze had echter al zooveel meegemaakt, dat ze dit steeds uitstelden en het beter vonden te wachten tot na de oorlog. Reeds enige weken was Hans bezig geweest met het zoeken naar Carla, via de inlichtingendienst op de Heerengracht voor gerepatrieerde kinderen. Steeds kreeg hij geen definitief antwoord, totdat voor enige dagen bericht werd, dat Mevrouw Meurs en de heer Goedhart hiervan meer wisten en zij mij een adres konden opgeven. Volgens ons was Carla geboren 8 april 1942, maar nu vernamen zij dat ze op 26 september 1941 geboren was. Hans toont zich erg verheugd dat Chaya haar eigen moeder weer terug heeft, ondanks dat hadden ze haar toch heel graag bij hen hebben gehad. Verder feliciteert Hans Chaya's moeder met haar succesvol onderduiken en zeker met het terugkrijgen van haar dochter. Dit is werkelijk een van de heel weinige kinderen welke alleen stonden en die teruggekomen is. De meeste zijn toentertijd weggestuurd en op beestachtige wijze vernietigd. Hij vraagt of Chaya's vader nog in leven is en of de ouders nog meer kinderen hebben. Hij besluit ermee dat Carla 'zuster Sonja' nog wel kent. Soms zei ze wel zuster, tante, mama.
• wordt vermeld na 1956 - Haar dochter Paulette zegt dat op 6 februari 1956 een lichaam werd geboren, dat niet zíj was, maar Helene. Helene was de dochter uit het eerste huwelijk van Sonja. Sonja zei altijd dat ze net zulke mooie donkere krullen had moeten hebben. Deze Helene was in 1946 geboren, maar daarna zijn haar ouders gescheiden. Sonja werd uit de ouderlijke macht gezet en zij heeft haar dochter dertig jaar niet gezien, totdat Paulette zorgde dat het contact werd hersteld. Maar Sonja heeft Paulette mentaal nooit erkend.
• woont te Frankrijk van 26 januari 1970 tot 19 augustus 1992 - Zie adressen echtgenoot.
• wordt vermeld op 1 juli 1970 - Dochter Sonja gaf via de 'Stiftung Sieraden-Comité' aan 'An die Wiedergutmachungsämter von Berlin' haar in 1943 in Theresienstadt van haar ouders en broer ontvreemde sieraden door: 1 gouden pinkring met 1,5 karaats diamant. 1 gouden horloge met gouden ketting en diamanten hangers ca. 2 karaat. 1 gouden dasspeld met diamant ca. 1,5 karaat. 1 gouden dameshorloge bezet met diamanten. 1 prinsesring met 4 karaats diamant. 1 'solitärring' met circa 2,5 karaats diamant. 2 'Riviere-bänder'. 1 gouden speld. 1 broche met tezamen 18 karaat diamant. 1 gouden armbandhorloge met dito band. 1 gouden pinkring met 1,5 karaats diamant. 6 staven goud ca. 12,5 lang.
• wordt vermeld op 1 juli 1970 - Gaf via de 'Stiftung 'Sieraden-Comité' aan 'An die Wiedergutmachungsämter von Berlin' haar in 1943 in Theresienstadt ontvreemde sieraden door: 1 gouden ketting met Davidsster. 1 gouden horloge. 1 gouden band. 1 broche met diamant. 1 gouden met diamant (zgn. prinsesring). 1 gouden halsketting met ingelegde barnsteen. 1 paar bijbehorende oorringen. 4 goudstaven van ca. 10-12 cm. lang en 4-5 cm. hoog. De goudstaven waren thuis achtergebleven, want Sonja was bij een razzia opgepakt.
• Omtrent Sonja Brisch wordt een gebeurtenis vermeld op 6 november 1992 - Marja van Duuren vertelt dat zij kort geleden bij tante Sonja en Paulette is geweest.
• wordt vermeld op 26 november 1992 - Haar dochter Paulette Sturkop vertelt dat Sonja gisteravond is ingetrokken bij Rob in Golfe Juan.
• woont te Le Golfe Juan (F) na december 1992 - Naar Golfe Juan verhuisd, dicht bij zoon Rob waar ze nog steeds (2013) woont: Villa Pauline, 43 Ave de la Lliberté, 06220 Le-Golfe-Juan.
• wordt vermeld op 2 december 1992 - Volgens Marja van Duuren wil Paulette Sonja af en toe weer eens een tijdje niet zien. Aan Marja heeft Sonja duidelijk gemaakt dat het haar zo langzamerhand allemaal langs de ronde rug gaat. Marja was eigenlijk heel erg gesteld op Louis maar wist dat hij ook een heel lastig mens was.
• wonende te Le Golfe Juan (F), wordt vermeld op 2 december 1992 - Volgens Marja van Duuren is Sonja niet, zoals ik begrepen had, ingetrokken bij Robert, want die is uitermate klein behuisd (een kamer en een slaapkamer). Woont nu vlak bij hem in Golfe Juan in eigen woning. Schijnt haar goed te gaan, sterk en ze zit vol initiatief.
• wordt vermeld op 20 maart 1993 - Marja van Duuren vertelde dat tante Sonja bij haar op bezoek was geweest.
• wordt vermeld in 1995 - Marja van Duuren was in 1995 op de verjaardag van Sonja Sturkop - Brisch geweest: ze werd 75. Marja was samen met Carel Swagerman, die ze nog regelmatig bezoekt, de levenslange vriend van Louis, uit het verzet, ex-operazanger.
• woont (in welke hoedanigheid is niet vastgelegd) Rue de la Liberté (Le Golfe Juan) 43 te Le Golfe Juan (F) in 1997 - Villa Pauline, 43 Rue de la Liberté, 06620 Golfe de Juan.
• wordt vermeld op 13 september 1997 - Marja van Duuren vertelt dat Sonja in een piepklein flatje woont.
• wordt vermeld in 2000 - Chaja Verveer was geen wees. Maar de Nazi's hadden haar als zodanig geclassificeerd toen zij naar een concentratiekamp voor joden werd gebracht. In het kamp werd zij de favoriete peuter van een verpleegster, Sonja Sturkop. Ze vormden een warme verbintenis. Verveer noemde de verpleegster 'tante' and 'mama.' Verveer, 58, woont in Friendswood. Geboren in Nederland, is ze één van ongeveer 25 leden in het gebied van Houston van 'International Child Survivors of the Holocaust'. Ze had Sturkop niet gezien sinds zij uiteengingen in een gevangenenkamp in 1945. Maar dit verandert. Verveer vloog onlangs naar Frankrijk voor een reünie met de langverlorene vrouw die haar surrogaatmoeder was gedurende de genocide die zesmiljoen joden deed verdwijnen. Verveer's kleding en andere voorwerpen uit haar turbulente jeugd, liggen tentoongesteld in het Holocaust Museum van Houston. Ze geeft locale voordrachten over het leven in de klauwen van Adolf Hitler's haatcampagne tegen de joden. Maar nu kan zij de geschiedenis op een andere manier herleven [] 'Het is een herbevestiging van het leven,' zei Verveer op de reünie. 'En het is een wonder.' Sturkop, per telefoon bereikt, was overspoeld door emotie terwijl zij en haar hele familie Verveer opwachtten op het vliegveld van Nice. 'Ik heb er geen woorden voor,' zei de tachtigjarige vrouw. 'Ik had nooit gedacht haar weer te zien. Ik dacht dat ze dood was.' Verleden jaar gebruikte Verveer de Nederlandse oorlogsarchieven om een van Sturkops dochters op te sporen. Brieven en e-mail berichten leidden tot een recent telefoongesprek tussen Verveer en Sturkop. Verveer, een business consultant, is druk geweest met andere Holocaustprojecten. [] Maar Verveer's eigen verhaal over overleven en geholpen worden door mensen zoals Sturkop is is een verhaal van alle tijden. Verveer zegt dat haar broers en vele ander overlevenden van de Holocaust niet openlijk over hun schrikwekkende belevenissen praten. Ook, zegt ze, worden de ervaringen van overlevende kinderen onderschat vanwege het misverstand dat de oorlog voor hen minder traumatiserend was dan voor volwassen. Maar de recente publieke beweringen van mensen die de Holocaust ontkennen hebben haar geïnspireerd haar leven actief in kaart te brengen. [] Verveer behoorde tot een Nederlands-joods gezin dat ging onderduiken na de Duitse invasie. Nederlandse verzetsstrijders splitsten hun gezin op zodat ieder lid meer efficiënt verborgen kon worden. Als kind werd Verveer ondergebracht bij een niet-joods gezin dat vluchtelingen te gast had in de kelders van hun slagerswinkel in Den Haag. Duitse soldaten ontdekten Verveer via ondervraging van een gevangengenomen joods kind. Verveer werd opgepakt en gedeporteerd naar het weeshuis van Westerbork, waar ze werd geclassificeerd met minstens 50 andere kinderen als 'de onbekende kinderen.' Ze kwam daar onder de hoede van Sturkop, een joodse vrouw die aan deportatie was ontkomen door de Nazis te vertellen dat zij verpleegster was en kon helpen zorgen voor de andere gevangenen. In feite, volgens Verveer was Sturkop nooit verpleegster geweest. De vrouw en het kleine meisje vormden een emotionele band. In een brief, die jaren later werd geschreven door Sturkop's ex-man staat dat Verveer de verpleegster 'tante' en 'mama' noemde. 'Ik hing erg aan haar,' herinnert Verveer zich voordat ze naar Frankrijk vertrekt. 'Ik wilde altijd aandacht en ik denk dat dit nooit is veranderd.' Toen de geallieerden uit het westen oprukten, verplaatsten de Nazi's Verveer en andere gevangenen per trein naar het oosten dwars door Duitsland. De verpleegster en haar speciale meisje warden gescheiden. Maar toen Verveer in het kamp Terezin (eigen commentaar: Theresienstadt) kwam, in het toenmalige Tsjecho-Slowakije, was Sturkop daar. Ze vormden weer een band, waarbij Sturkop kunstige trucs uithaalde om de kinderen gevoed en beschermd tegen kwellingen te houden. Begin 1945 werden de verpleegster en haar man naar Zwitserland gebracht om te worden uitgeruild tegen gevangen Nazi's. Ze vroegen Verveer met hen mee te nemen, maar de Nazi's weigerden. Het Russische leger bevrijdde Terezin vier maanden later en Verveer werd uiteindelijk herenigd in Holland met met haar moeder en haar broers. Haar vader, een verzetsstrijder, was gedood. Verveer's moeder verhuisde het gezin naar Israël in 1961 om aan de herinneringen aan de oorlog te ontkomen. College, huwelijk en carrière brachten Verveer in Oostenrijk, Brazilië en in 1971 in Houston. De ontmoeting met Sturkop veroorzaakte kennelijk een mediasensatie in Sturkop's Franse stad, Golfe Juan. Radio en TV reporters documenteerden de bijeenkomst. 'Ze is mijn baby,' zei Sturkop over Verveer. 'En ik hou van haar.' Verveer plande om daarna naar Nederland te reizen om meer historische research te doen dat haar speeches over de verschrikkingen van de oorlog meet authenticiteit zou geven. 'Ik heb nog steeds het gevoel dat ik daarom de oorlog overleefd: to make a difference,' zegt Verveer. 'Ik heb een verplichting.' De niet-joden die haar schuilhielden in hun slagerswinkel staan vermeld las geerde helpers in Yad Vashem (Holocaust memorial in Israël). En Verveer probeert een reünie te organiseren van de ongeveer 50 'onbekende kinderen' die als veronderstelde wezen naar Westerbork werden gezonden.
• wordt vermeld op 24 september 2000 - Tante Sonja heeft indertijd wel mijn informatie omtrent het overlijden van haar ouders gehad (opdat zij kaddisj kon zeggen), maar ze tot voor kort de dood van haar broer (op hetzelfde stuk informatie, correctie: dit is fout) blijven ontkennen.
• woont te Le Golfe Juan (F) op 24 september 2000 - Tante Sonja woont nog steeds vlak bij haar zoon Rob.
• is overleden op 10 mei 2017 te Le Golfe Juan (F).

   ongedateerd

• wordt vermeld - Sonja doet aan het geloof en Louis doet dan maar een beetje mee. Kaarsjes met Sabbat, enzovoort. Paulette neemt het serieus en Rob en Don doen er helemaal niets meer aan en zijn niet-joods getrouwd.
• wordt vermeld - Sonja is de dochter van een welgestelde textielfabrikant en ateliereigenaar. Haar vader Eljasz Brisch was in 1898 geboren in Kalice (Polen) en was gedeserteerd. Hij kwam met zijn uit Rusland afkomstige knappe vrouw Chaja Cywia Zoludkowska, geboren 1899, via Berlijn naar Tilburg. Sonja werd in Berlijn geboren en haar broer Gerzon Brisch in 1922 te Tilburg. Eigen commentaar: niet in Tilburg geboren volgens Bevolkingsregister Amsterdam).
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld - Volgens haar ex-schoondochter Marja van Duuren zit Sonja nog altijd vol rancune naar Helene, de dochter uit haar eerste huwelijk, die nooit iets van zich heeft laten weten en die na de paar ontmoetingen Sonja weer links heeft laten liggen.
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld - Haar ex-schoondochter Marja van Duuren herinnert zich dezelfde hamsterwoede bij Sonja als die welke Louis Kaas uit de kampen had overgehouden. Nooit zou Sonja voedsel weggooien. In haar keukenkastje vond Marja ooit achter de volgepropte voorraden een pak chocoladehagelslag van De Gruyter, dat nog uit Nederland was meegekomen en er toen dus al zeker vijftien jaar stond. Sommig voedsel zat onder de schimmel. Als Sonja 's ochtends met hun boxer croissants ging halen voor de familie had ze er onderweg naar huis al twee in haar mond gepropt. Er waren nog andere traumas. Sonja wilde niet gebruik maken van het toilet aan de tolweg, omdat de ruimte zo nauw was, meer een klein raampje helemaal bovenin. Ze raakte in paniek van die beklemming.
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld - Het was nogal een confrontatie voor haar dochter Paulette, toen ze haar synagoge in de Lekstraat in het Joods Historisch Museum ontwaarde. Ook de foto's van mensen met een Davidsster op hun kleding. 'Thuis heb ik ook zo'n foto van mama met haar moeder'.
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld - Louis Sturkop, Jack en Marja praten met elkaar over Sonja Brisch als 'tante Sonja'.
• Met betrekking tot Sonja Brisch werd verteld - Jack Sturkop vertelt dat 'Tante' Sonja wel vroom is. Haar ouders zijn afkomstig uit Polen. Zij is op doortocht in Berlijn geboren.

Eigen code:

Beschrijving

Woonplaatsen

Bronnen