Koopman Sturkop (1851-1891)
diamantslijper
40 jaar
 

foto zoon van Mozes Koopman Sturkop en Rosalie Philip Hont
echtgenoot van Saartje Plas

Vermeldingen

  • is geboren op 22 maart 1851 in de voormiddag om 4 uur te Amsterdam (Houtgracht 8).
    • aangever: Eliazer Hijman Content
    • aangever: zijn oom Levie Koopman Sturkop
    • aangever: zijn vader Mozes Koopman Sturkop
  • Koopman Mozes Mozes Stürkop woont (bij ouder(s)) Vlooyenburg 156 te Amsterdam rond 1853 - De naam van de familie staat hier gespeld als Stürkop, dus met umlaut. De kinderen staan nog met patroniem vermeld.
  • diamantslijper, is vermeld m.b.t. militaire dienst: in 1871 te Amsterdam - Lengte 1 el, 636 strepen, aangezicht rond, voorhoofd ?, ogen bruin, neus ordinair, mond gewoon, kin ?, haar en wenkbrauwen bruin, lichaamsgebreken, 14 maart voor de dienst aangewezen, plaatsvervanger gesteld.
  • woont (als hoofdbewoner en/of partner) te Amsterdam tussen juni 1874 en 30 augustus 1875 - Koopman verhuist juli 1874 naar folio 516. Is zelfde adres als waar hij bij zijn ouders woonde, ook Houtgracht P-126, wordt omgenummerd naar 62. Koopman is hier hoofdbewoner, met Saartje en zoon Salomon, uitschrijving 30-8-1875 naar Antwerpen. Op folio 516 woont ook Mozes de Blaauw als hoofdbewoner met gezin.
  • woont (bij ouder(s)) Houtgracht 62 te Amsterdam voor juli 1874 - Huisnummer 126 is doorgehaald. Geen inschrijving. Uitgeschreven in juli 1874 folio 516.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Houtgracht 62 te Amsterdam van juli 1874 tot 30 augustus 1875 - Inschrijving juli 1874 van deel 126 - folio 389, uitschrijving 30-8-1875? naar Antwerpen. Attentie: Houtgracht 62 wordt later Waterlooplein 62. Op dit adres wordt de oudste zoon Salomon geboren en overlijdt daar ook. Op dit folio staat ook driemaal Zomerplaag..
  • wordt vermeld op 15 juli 1874 te Amsterdam - Certificaat Nationale Militie, loting 1870 voor de lichting 1871, ingeloot, plaatsvervanger gesteld, die op 11 juni 1874 is ingelijfd bij het regiment grenadiers en jagers en die nog dienende is.
  • wordt vermeld in huwelijks (ondertrouw) annonce op 15 juli 1874 te Amsterdam met de tekst: 'Getrouwd: K.M. STURKOP met S.J. PLAS. Eenige kennisgeving. Ondertekening: Geen. Plaats en datum: Amsterdam, 15 Juli 1874.'.
  • diamantslijper te Amsterdam, wordt vermeld als bruidegom op 15 juli 1874 te Amsterdam (Houtgracht 126) - Adres van zijn ouders.
  • diamantslijper te Amsterdam, is huwelijksgetuige van Isaac Sturkop en Celina de Marcas op 9 december 1874 te Amsterdam - Broer van de bruidegom Izaak Sturkop.
  • is aangever van overlijden van Celina de Marcas op 2 mei 1875 te Amsterdam - Zwager van de overledene.
  • diamantbewerker woont (als hoofdbewoner en/of partner) te Antwerpen (B) na 23 augustus 1875 - Leeft van het product van zijn werk. Vorig adres: Amsterdam, Houtgracht 62. Woont er met zijn vrouw Saartje Plas.
  • woont (in welke hoedanigheid is niet vastgelegd) te Antwerpen (B) na 30 augustus 1875.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Mercatorstraat (Antwerpen) 52 te Antwerpen (B) tussen 1 september 1875 en 30 januari 1876 - Mercatorstraat nummer 52 doorgehaald en veranderd in 82. Inschrijving 1 september 1875 vanuit Amsterdam, Holland, uitschrijving 30 X 1876 naar Amsterdam, Nederland.
  • ondertekent een familieannonce te Amsterdam tussen 1876 en 1888 te Amsterdam wegens: Geboorteannonces voor zijn kinderen en voor dochter Anna ook een overlijdensannonce..
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Plantage Muidergracht 20 te Amsterdam tussen 10 januari en maart 1877 - Inschrijving 10-1-1877 van Antwerpen, uitschrijving maart 1877 naar deel 376 folio 179. Hij woont hier met vrouw en dochter Elisabeth en zijn neef Koopman Sturrekop, die met hen meeverhuist.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Plantage Muidergracht 18 te Amsterdam tussen maart 1877 en mei 1878 - Inschrijving maart 1877 van deel 376 folio 186, uitschrijving mei 1878 naar deel 2 folio 207. Hij woont hier met zijn vrouw en kinderen Elisabeth en Mozes (die hier wordt geboren) en neef Koopman Sturrekop, die met het gezin meeverhuist.
  • diamantslijper te Amsterdam, is aangever van geboorte van Mozes Sturkop op 30 december 1877 te Amsterdam.
  • Jacobus Sturkop wordt vermeld in 1878 te Amsterdam - Jacobus Sturkop is gedaagde voor de Arrondissementsrechtbank Amsterdam. Jaar: 1878. Vonnisnummer: 1325.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Oudezijds Achterburgwal 150 te Amsterdam van mei 1878 tot maart 1885 - Inschrijving mei 1878 van deel 376 folio 179, uitschrijving maart 1885 naar deel 598 folio 133. Er zijn dames (slecht leesbaar) inwonend en in dienst, met toevoeging: "bij Sturkop". Hij woont hier met vrouw en kinderen Elisabeth, Mozes, Rosalie (hier geboren), Anna (hier geboren en overleden), Henriëtte (hier geboren) en Joseph (hier geboren en overleden). Ook woont hier zijn neef Koopman Sturkop en zijn aanstaande schoonzuster (en nichtje) Maria Hont, die uit Londen is gekomen voor haar huwelijk met Koopman's broer Isaac. Haar inschrijving is onduidelijk, haar uitschrijving is in november 1878 naar hetzelfde adres.
  • Omtrent Jacobus Sturkop, diamantslijper te Amsterdam wordt een gebeurtenis vermeld in november 1878 te Amsterdam (Oudezijds Achterburgwal 150) - Niet verschenen op rechtszitting, veroordeeld wegens verzachtende omstandigheden tot een geldboete van 25 gulden, indien niet betaald een gevangenisstraf van 5 dagen. Heeft op 8-11-1878 in de kantine van diamantslijperij Citroen op de Jodenbreestraat moedwillig aan Salomon Asser Cohen met de vuist enige slagen in het aangezicht toegebracht. De klager is portier bij dit bedrijf en verklaart onder ede dat hij geen aanleiding had gegeven tot die vuistslagen. Had er geen ernstig letsel aan overgehouden, daarom verzachtende omstandigheden.
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Rosalie Sturkop op 3 januari 1880 te Amsterdam - Er staat Mozes Sturkop, maar we moeten gezien de leeftijd aannemen dat dit Koopman Sturkop is.
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Rosalie Sturkop op 8 maart 1880 te Amsterdam.
  • diamantslijper te Amsterdam, is aangever van geboorte van Anna Sturkop op 4 december 1881 te Amsterdam.
  • woont Oudezijds Achterburgwal 150 te Amsterdam 1882 en 1883.
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Henriëtte Sturkop op 14 januari 1883 te Amsterdam.
  • diamantslijper te Amsterdam, is aangever van geboorte van Joseph Sturkop op 16 september 1884 te Amsterdam.
  • diamantslijper te Amsterdam, is aangever van geboorte van Rosalie Sturkop op 22 november 1884 te Amsterdam.
  • woont (als hoofdbewoner en/of partner) Zeedijk 130 te Amsterdam tussen maart 1885 en mei 1886 - Inschrijving maart 1885 van (niet genoteerd), uitschrijving mei 1886 naar deel 327 folio 255. Pas op, er staat ook: inschrijving mei 1878 van deel 376 folio 179. Zijn ouders wonen bij zijn gezin in.
  • Toelichting m.b.t. tot de woning (G - Zeedijk 128 en 130) van Koopman Sturkop: tussen maart 1885 en mei 1886 - Zeedijk 130 lag aan de zijde van de Achterburgwal: tussen huisnummer 120 hoek Molensteeg, nummer 138 hoek Nieuwmarkt.
  • diamantbewerker te Amsterdam, is getuige bij aangifte van geboorte van Anna Sturkop op 29 januari 1886 te Amsterdam - Dit kan eventueel ook Koopman Sturrekop zijn, gezien de fout(?) in de leeftijd.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Nieuwmarkt 25 te Amsterdam van mei 1886 tot mei 1889 - Inschrijving mei 1886, uitschrijving mei 1889 naar deel 537 - blad 170. Hier worden de kinderen Isaac en Aron geboren. Neef Koopman Sturrekop woont bij hen in, maar hij verhuist in juli 1888 naar deel 545 folio 170, dezelfde maand dat het jongste kind Aron in het gezin wordt geboren. Zijn ouders wonen bij zijn gezin in (zijn vader tot diens dood op 31-7-1887).
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Isaac Sturkop op 15 juni 1886 te Amsterdam.
  • diamantslijper te Amsterdam, is getuige bij aangifte van geboorte van Elias Sturkop op 4 februari 1887 te Amsterdam.
  • diamantslijper te Amsterdam, is aangever van geboorte van Mozes Sturkop op 26 februari 1887 te Amsterdam.
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Aron Sturkop op 28 juli 1888 te Amsterdam - Wegens sabbath niet ondertekend. Dit staat bij zeer veel aangiften. Alleen hier opgeschreven. Maar dit geeft aan dat zij als gelovigen de sabbath respecteerden.
  • diamantslijper woont (als hoofdbewoner en/of partner) Oude Waal 31 te Amsterdam van mei 1889 tot 6 juli 1891 - Inschrijving mei 1889 van deel 327 folio 255. Op dit adres overleden 6-7-1891.
  • wordt vermeld op 18 juni 1889 te Amsterdam - Toen de Sjah van Perzië de diamantslijperij Daniëls in de Zwanenburgerstraat had verlaten en de stoet zich in beweging zette, wierp een der slijpers een bus met water uit een bovenverdieping op het gezelschap. De burgemeester, die juist onder dat raam stond, werd door de inhoud getroffen. De heer Daniëls wist de dader te ontdekken en ontsloeg hem onmiddellijk uit zijn dienst. Door de politie werd hij geboeid weggeleid. (Gezien de familiegeschiedenis moet dit overopa zijn geweest; overigens niet een busje water boven een deur - wat er precies is gebeurd zullen we nooit weten.).
  • wordt vermeld op 19 juni 1889 te Amsterdam - De Sjah van Perzië bezoekt de diamantslijperij Daniels. Annonce opgenomen wegens het ontslag en zelfdoding van Koopman Sturkop.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld in 1890 te Amsterdam - De heer J.M. Snappenburg de Vries, voormalig gemeentesecretaris, vertelde het volgende verhaal. in verband met Koopman Sturkop. 'Een reaktie op een van zijn hand ingezonden beschouwing, onderdeel van een artikel van de heer Merx in 'Het Parool', d.d. 30 maart 1983. Hij twijfelt er niet aan of de uit de hand gelopen 'waterdoop', door zijn hand geschetst, haar oorsprong vindt in een daad van Koopman Sturkop. Omstreeks 1890. Dat de verantwoording, welke hij moest afleggen, resulteerde in een ongevraagd ontslag is wel aannemelijk. Immers moet men die geschiedenis zien in het licht van de op het eind van de vorige eeuw heersende toestanden. Het socialisme was in opkomst, de arbeidersbeweging startte. Een beweging, welke door de volkomen rechtloze positie van 'de kleine man' snel terrein won. In de bestrijding daarvan kende min weinig scrupules. Een socialist was zoveel als een melaatse. Wie slechts publiekelijk de vuist balde, moest zich geen illusies maken over rechtsbescherming. Ontslag betekende overgelaten te zijn aan bittere armoede. Uitzichtloos! 'Verdoemden in hongersfeer'. Vakorganisaties moesten zich nog ontplooien en een beroep op de rechter was een utopie. Hij is over een paar weken (januari 1984) 82 jaar en kan uit verhalen uit mijn jeugd tal van nu ondenkbare gevallen voor de geest halen - 'ik heb Goddank een uitstekend geheugen over de wijze waarop 'de verworpenen der aarde' werden aangepakt. In mijn ontboezeming aan de heer Merx heb ik daarover iets verteld. De belangstellende moest maar tussen de regels doorlezen. Slechts nam ik aan 'dat ontslag meer voor de hand zou liggen', waarbij terloops gesproken werd over 'vakbekwame handen', die bij ontslag gedevalueerd zouden worden tot 'onbruikbare'. Uw voorvader zal ongetwijfeld dat trieste lot hebben getroffen. Dat heeft hem tot vertwijfeling gebracht. Ontslagen te worden wegens wangedrag (in de tijd van de baas) gold als een doodzonde. Bovendien is het nog de vraag of hij wel de enige snoodaard was. Waarschijnlijk acht ik het, dat een groep werknemers zich ergerde aan de nederige wijze, waarop de hoge gast werd rondgeleid. Men zal elkander wel hebben opgejuind. Toen is door een of meerderen met verontreinigd waswater gesmeten, niet denkend aan de risico's. En één heeft om meerderen te sparen zich als dader aangemeld. Een bewogen mens, dat zich zelf niet spaarde. In zekere zin een martelaar. Het verhaal, zoals ik dit omstreeks 1924 uit zeer betrouwbare bron vernam (een hoofdfiguur in het stedelijk bestuur van onze hoofdstad) was eenvoudig medegedeeld om te schetsen, hoe een magistraat diplomatiek een bijzonder netelige situatie voortreffelijk tot oplossing bracht. U begrijpt, dat ik mijn verhaal wat heb 'versierd' om de lezer iets smakelijks voor te schotelen. Ik hoop, dat mijn uiteenzetting voor U aanvaardbaar is en het familieverhaal uit de oude doos in deze geest mag blijven voortleven onder de Uwen. Hoe het ook zij, ik kan mij Uw bewuste voorvader wel zien als een ronde echte Amsterdammer, in de beste zin van het woord. Een man met karakter, die helaas ten slotte niet langer de last van zijn veroordeling van vakbekwame diamantbewerker tot man met 'werkloze handen kon dragen'.
  • Woont te Amsterdam, vermeld op 22 oktober 1890 als erfgenaam - Er is niets geerfd van zijn moeder, die geheel door haar kinderen werd onderhouden. Voor de akte is domicilie gekozen op zijn adres Oude Waal 31 waar zijn moeder op 22 october 1890 was overleden.
  • K. M. Sturkop ondertekent een familieannonce te Amsterdam op 22 oktober 1890 te Amsterdam wegens: Overlijden van zijn moeder..
  • diamantwerker te Amsterdam, is aangever van geboorte van Esther Sturkop op 11 december 1890 te Amsterdam.
  • Vermeld in 1891 als erflater - Hijl laat na aan zijn vrouw en kinderen Bertha, Maurits, Rosalie, Henriëtte, Isaac en Aron een nalatenschap die bestaat uit lichamelijke roerende zaken NLG 200,--, contanten in kas NLG 50,-- en nog wat, in totaal NLG 269.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld rond 1891 te Amsterdam - Een verhaal van de heer Snappenburg de Vries, oud-gemeentesecretaris, vertelde in maart 1983 aan de columnist Nico Merx (Het Parool). Hij studeerde zestig jaar geleden in Amsterdam: 'Hoog bezoek aan Amsterdam'. Ergens uit de omgeving van Eufraat en Tigris wilde een of andere sjah of sjeik, met gevolg - u kent ze wel, met die ingewikkelde hoofdbekleding - een diamantslijperij bezoeken, als onderdeel van een Holland-trip. De burgemeester van Amsterdam fungeerde als rondleider. Bij het slot van de rondgang door het bedrijf met de edelstenen wierp een personeelslid van de bovenverdieping de inhoud van een wasbakje, waarin hij even tevoren zijn vakbekwame handen had gereinigd, door het trappenhuis naar beneden. 'n Voltreffer! De oosterse bewonderaar der diamanten kreeg een royale portie waswater over zich heen. Consternatie. Dan sta je als autoritett met de burgemeesterlijke ambtsketen om voor een onmiddellijke oplossing. Met een bemminnelijke glimlach legde de burgemeester uit dat de hoogste onderscheiding in Amsterdam sinds eeuwen de besprenkeling van een gast met water uit de Amstel is. In het: enthousiasme was de zalving ditmaal zeer ruim geweest. Minzaam naar boven knikkend sprak de gedoopte in enkele, woorden erkentelijkheid uit. Het bleef niet bij deze woorden. Er werd een respectabele aankoop van diamanten genoteerd. Een order voor meerdere manjaren. U begrijpt; er is toen nog meer vocht uitgegoten, ditmaal geen Amstelwater. Of de watergooier een aandreel in de winst is toegekend is, is mij niet bekend. In die voorbije tijd lijkt mij onmiddellijk ontslag meer voor de hand liggend.
  • is aangever, diamantslijper te Amsterdam, van overlijden van Esther Sturkop op 3 maart 1891 te Amsterdam - Wonende sterfhuis, vader van de overledene.
  • diamantslijper, is overleden op 6 juli 1891 in de namiddag om 6 uur te Amsterdam.
    • aangever: zijn zwager Isaac Joseph Plas
    • aangever: Jacob Coopman
  • diamantslijper wonende Oude Waal 31 boven te Amsterdam, wordt vermeld op 6 juli 1891 te Amsterdam - Zijn doodsoorzaak staat vermeld als "suicidium per suspentionum (zelfmoord door ophanging)". PS: volgens het woordenboek Latijn is suspendium: ophanging, zelfmoord. Suspendionum een vervoeging?.
  • is begraven op 8 juli 1891 te Muiderberg (Joodse begraafplaats Muiderberg) (C - 22 - 135 ).
   ongedateerd
  • Omtrent Koopman Sturkop wordt een gebeurtenis vermeld - De Sjah van Perzië bezocht in mei 1889 het diamantwezen en 5 dagen verbleef in Nederland. Zeer opvallend is dat het gezin in die tijd verhuisde van de Nieuwmarkt naar de Oude Waal.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld - Mijn vader vertelt dat overopa Koopman nogal rijk geweest moet zijn; dat opa een voogd had en dat hij op zijn achttiende een aardig bedragje had moeten erven, hetgeen echter door die voogd voortijdig geheel zou zijn opgemaakt.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld - Zijn achternicht Dolly de Vries-Knocker vertelde dat de neven/nichten van de zijde van Koopman Sturkop hen in het geheel niet bekend waren en er is ook nooit over gesproken. De namen zeggen Dolly niets. Ook mijn verhaal over Koopman's einde roept geen herinnering op.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld - Louis vertelt dat zijn vader Jacob vertelde over het familielid dat een bakje met spoelwater over het hoofd van de Sjah van Perzië en de burgemeester van Amsterdam had gegooid. Om gerechtelijke vervolging te voorkomen hadden de personeelsleden elkaar onderling beschermd, maar de angst voor een rechtszaak moet zeer groot zijn geweest. Louis houdt staande dat het de Diamantslijperij Asscher (in de Tolstraat) betreft. Eigen commentaar: bij navraag bij Asscher blijkt dit verhaal daar niet bekend. Na de oorlog sprak ene Bram Zoomerplaag Louis aan op de diamantbeurs. Bram Zoomerplaag was een volle neef van Louis. Ook deze Bram bevestigde het verhaal van het gegooide water.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld - Mijn vader vertelde dat het adres van de diamantslijperij waar Koopman Sturkop gewerkt zou hebben het hoekhuis Albert Cuypstraat/Hobbemakade is. Vanuit de Albert Cuyp: op de linker hoek.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop werd verteld - Zijn kleindochter Bep Kaas vertelt dat familiezaken nooit werden besproken als er kinderen bij waren. Zelfmoord is verboden in het joodse geloof. Haar vader Louis (Levi) was zeer vroom.
  • Met betrekking tot Koopman Sturkop, diamantbewerker werd verteld - Overopa Koopman Sturkop zou in het diamantbedrijf te Amsterdam werkzaam zijn geweest. Toen opa Izaäk zes jaar was (dus rond 1892) zou overopa zelfmoord hebben gepleegd, nadat hij zich had moeten verantwoorden, toen het bezoek van een zeer belangrijke klant uit de hand was gelopen. Hij had de organisatie van dat bezoek, van een rijke Arabier, toen een grap werd uitgehaald, waarbij de sjeik een bakje water over zijn hoofd kreeg. Overopa zou zichzelf daarna hebben opgehangen. Overopa Koopman Sturkop en zijn vrouw Saartje Plas zouden vijf kinderen hebben gehad.

Eigen code:

VI-7


Woonplaatsen

  in 1851     geboorte     Amsterdam     Houtgracht 8
  rond 1853     vermelding woonplaats     Amsterdam     Vlooyenburg 156
  tussen 1874 en 1875     vermelding woonplaats     Amsterdam    
  voor 1874     vermelding woonplaats     Amsterdam     Houtgracht 62
  in 1874     annonce huwelijk of ondertrouw     Amsterdam    
  na 1875     vermelding woonplaats     Antwerpen    
  tussen 1875 en 1876     vermelding woonplaats     Antwerpen     Mercatorstraat (Antwerpen) 52
  tussen 1876 en 1888     annonce ondergetekende     Amsterdam    
  tussen 1877 en 1877     vermelding woonplaats     Amsterdam     Plantage Muidergracht 20
  van 1878 tot 1885     vermelding woonplaats     Amsterdam     Oudezijds Achterburgwal 150
  tussen 1885 en 1886     topografie     Amsterdam     Zeedijk
  van 1886 tot 1889     vermelding woonplaats     Amsterdam     Nieuwmarkt 25
  van 1889 tot 1891     vermelding woonplaats     Amsterdam     Oude Waal 31
  in 1890     annonce ondergetekende     Amsterdam    
  in 1890     aangever geboorte     Amsterdam     Oude Waal 31

Beroepen

        overlevering     diamantbewerker  
  in 1871     militaire dienst     diamantslijper  
  na 1875     vermelding woonplaats     diamantbewerker  
  tussen 1875 en 1876     vermelding woonplaats     diamantslijper  
  in 1880     aangever geboorte     diamantwerker  
  in 1881     aangever geboorte     diamantslijper  
  in 1883     aangever geboorte     diamantwerker  
  in 1884     aangever geboorte     diamantslijper  
  in 1886     getuige aangifte geboorte     diamantbewerker  
  van 1886 tot 1889     vermelding woonplaats     diamantslijper  
  in 1886     aangever geboorte     diamantwerker  
  in 1887     getuige aangifte geboorte     diamantslijper  
  in 1888     aangever geboorte     diamantwerker  
  van 1889 tot 1891     vermelding woonplaats     diamantslijper  
  in 1890     aangever geboorte     diamantwerker  
  in 1891     aangever overlijden     diamantslijper  

Bijlage

Bronnen


Creative Commons-Licentie
2020, J. Sturkop